Manastir Hilandar na Svetoj Gori, Srpska pravoslavna crkva i njeni vernici danas obeležavaju Svetog Simeona Mirotočivog, čije je svetovno ime pre nego što se zamonašio bilo Stefan Nemanja. Sa svojim sinom Svetim Savom, on je bio ktitor manastira Hilandar.
Osnivač srpske srpske vladarske loze – dinastije Nemanjića, umro je na današnji dan 1199. godine. Rođen je u okolini današnje Podgorice 1114. godine, a vladao je istočnim srpskim zemljama. Uspevši da proširi državu, borio se protiv bogumila i smatra se jednim od rodonačelnika srpske pravoslavne crkve.
Srpski narod ga poštuje jer je – kako je svojevremeno rekao episkop Atanasije Rakita – fizički i duhovni koren srpskog naroda.
Godine 1196, četiri leta pre upokojenja, odrekao se prestola u korist svog srednjeg sina Stefana, budućeg prvog kralja srpske države. Već sutradan se zamonašio i otišao u manastir Vatoped na Svetoj gori.
Upokojio se u srpskom manastiru Hilandaru, koji je podigao zajedno sa svojim sinom Rastkom, monahom Savom, kog srpski narod slavi kao svog najvećeg prosvetitelja Svetog Savu.
Sava je njegove mošti preneo 1208. u Rašku, da bi nad njima izmirio stariju braću, budućeg kralja Stefana Prvovenčanog, i najstarijeg Vukana, koji su se borili za vlast. Mošti su mu položene u manastiru Studenica, njegovoj zadužbini.
Pretpostavlja se da nema srpske crkve u kojoj nije prikazan njegov lik, a posvećena mu je i kapela u rezidenciji srpskog patrijarha u Beogradu.
Čuvar države, vere i jezika
Stefan Nemanja se smatra velikim srpskim državnikom, ktitorom, ali i čuvarom jezika. Upravo je njegov brat Miroslav naložio da se napiše naš najstariji i najvredniji jezički spomenik – Miroslavljevo jevanđelje.
Kako ga Srbi slave
Sveti Simeon Mirotočivi se proslavlja isto kao i sve druge krsne slave – slavski kolač, koljivo i vino, i osveštanjem koje obavlja sveštenik. Ukoliko padne u mrsni dan, sprema se mrsna trpeza, a ukoliko padne u posni dan posna. Današnji praznik je nepokretan. Krsna je slava Patrijaršijske kapele.
Narodne priče i običaji
Na današnji dan, u spomen na Svetog Simona, održavali su se panađuri (vašari), a danas je to samo običaj u Valjevskoj Mionici. U narodu se o Stefanu Nemanji održalo predanje kao o zmajevitom čoveku, koje potiče od njegovih ratnih uspeha u borbama sa moćnom Vizantijom. Po predanju, bio je proždrljiv, jer se u njega bila uvukla ala, pa je bilo potrebno i nju hraniti.
Nemanja je za ručak jeo pečenog vola, u njemu pečenog ovna, u ovnu pečenu kokoš i u njoj pečeno jaje. Jednom o ručku, Nemanja je bio kod svog sina Svetog Save, i zatražio da ruča. Sava mu pružio poskuricu (pečat sa slavskog kolača), a ala zinula da je dohvati. Tada Sava zgrabi alu i baci je u more. Od tada Nemanja više nije bio proždrljiv.
Naodni običaji kažu da bi stogana ovaj dan trebalo da se pomolite svetitelju za neustrašivost, zdravlje i snagu vaše dece, a ukoliko to učinite iskreno i od srca, Sveti Simeon će vam uslišiti molbe.
Večeras slavi manastir Hilandar
U čast svog Svetog ktitora, prvog svetogorskog mirotočca, rodonačalnika svetorodne loze Nemanjića, Prepodonog Simeona manastir Hilandar ima panigir (slavu).
Na svetlopisu slavsko žito (koljivo) za praznik Prepodobnog Simeona Mirotočivog, prošle godine u manastiru Hilandaru.
