Danas se sećamo žrtava Holokausta, genocida i drugih žrtava fašizma u Drugom svetskom ratu. Prošlo je 79 godina je od proboja poslednje grupe preživelih jasenovačkih logoraša. Koncentracioni logor Jasenovac bio je najveći logor smrti u tadašnjoj NDH za vreme Drugog svetskog rata. Na dan proboja u logoru je bilo 1.073 logoraša, preživelo je 169. Hrvatske ustaše su na najmonstruozniji način ubile 700.000 Srba, Jevreja, Roma. Ubijeno je 20.000 dece.
Srbi su drugi narod u svetu po stradanju u koncentracionim logorima u drugom svetskom ratu, u Jasenovcu postojao logor za decu, koji je bio jedinstven u svetu. Hrvati su hteli da unište srpski narod na prostorima NDH. Srbi su u NDH bili stavljeni van zakona i imali su manja prava od životinja. U Mlaki i svim hramovima SPC je služeno molitveno okupljanje za žrtve ustaškog sistema logora Jasenovac. Sećanje na žrtve i čuvanje njihovog imena i identiteta daje budućnost.
Suočeni sa sigurnom smrću, poslednji jasenovački logoraši, na današnji dan 1945. godine, pokušali su očajnički proboj. Preživelo je 169. Jasenovac je bio je najveći logor smrti u tadašnjoj fašističkoj Nezavisnoj Državi Hrvatskoj.
Formiran je u avgustu 1941. godine, a osmislio ga je jedan od najvećih ratnih zločinaca Maks Luburić, koji je bio i prvi komandant logora. Profesor Gideon Grajf, istoričar specijalizovan za Holokaust, naveo je da je Jasenovac bio daleko brutalniji od Aušvica. Broj žrtava nikada nije tačno utvrđen jer je logorska arhiva dva puta uništavana – početkom 1943. i aprila 1945. godine.
