Srpska pravoslavna crkva 12. novembra obeležava praznik posvećen Stefanu Urošu II Milutinu Nemanjiću, odnosno Svetom kralju Milutinu. Stefan Uroš II Milutin Nemanjić bio je kralj Srbije i jedan od najmoćnijih srpskih vladara u srednjem veku. Rođen je oko 1253, a umro 29. oktobra 1321. u Nerodimlju kod Uroševca, na Kosovu i Metohiji. Mnogo je ratovao, braneći veru pravoslavnu i svoj narod. Podigao je 42 crkave i to ne samo u Srbiji već i zdanja u Solunu, Sofiji, Carigradu, Jerusalimu i na Svetoj Gori.
Upokojio se 1320. godine, a sahranjen je u svojoj zadužbini, manastiru Banjska. Pred turskom najezdom njegove mošti prenesene su u Sofiju, gde se i danas nalaze. Kralj Milutin se smatra najvećim graditeljem i donatorom srpskih crkava i manastira među Nemanjićima zbog čega ga je srpska crkva kanonizovala 1324. godine kao Svetog kralja.
Najznačajnije dobročinstvo Svetog kralja Milutina prema Hilandaru je svakako gradnja sadašnje manastirske saborne crkve. Hilandarska saborna crkva je najlepši svetogorski hram, jedinstven po svojoj akustici ali i arhitekturi. Osobenost čine i vrata na pevnicama, i južnoj i severnoj. Takođe, na Svetoj Gori je uobičajeno da su manastirske saborne crkve omalterisane crvenom fasadom, što predstavlja rang carske lavre. Otuda su u Srbiji Žiča i Patrijaršija u Peći crvene boje. Nekada je takvu fasadu imao i saborni hram manastira Sopoćani.
Kralj Milutin je obnovio i stari manastir Hrusiju, na hilandarskoj arsani. Takođe, podigao je i odbrambeni pirg nedaleko od mora, na putu ka Hilandaru.
U sklopu pomenutog pirga (kule) nalazila se srpska vojska koja je pružala potrebno obezbeđenje Hilandaru od čestih napada pljačkaša. Ovo govori i o veličini i snazi srpskog kralja, koji je u sred Vizantije imao svoju vojnu bazu.
Sveti kralj Milutin je poslao svoju vojsku u odbranu Svete Gore od krstaša, kada su na poziv vizantijskog cara Mihaila 8. Paleologa krstaši krenuli da uguše svetogorsku pobunu protiv Lionske unije. Isto tako, kralj Milutin je svojom vojskom odbranio manastir i od napada Katalonaca.
